Pomiędzy rokiem 70 a drugim powstaniem żydowskim w tym miejscu znajdowała się synagoga judeochrześcijańska, a po roku 135 na Syjonie zbierał się Kościół, którego biskupi nosili już helleńskie imiona. W IV wieku za biskupa Jana (386-415) zbudowano tu bazylikę, nazwaną „Świętym Syjonem” W tej bazylice miejscem najważniejszym był Wieczernik. Wspominano tu wszystkie wydarzenia historii zbawienia, które związane były z Wieczernikiem, czczono pamięć zaśnięcia Maryi, a także oddawano cześć kolumnie Biczowania i relikwiom św. Szczepana, pierwszego męczennika, które w roku 415 zostały odnalezione w Kafargamali. Relikwie te pozostawały w tym miejscu do roku 460, kiedy zostały przeniesione do specjalnej bazyliki w północnej części Jerozolimy. W tej bizantyńskiej bazylice w dniu 25 grudnia wspominano króla Dawida i św. Jakuba, pierwszego biskupa Jerozolimy.
Bazylika Świętego Syjonu została zburzona przez Persów w 614 roku. Częściowo odbudowano ją jako „Matkę wszystkich kościołów” za patriarchy Modesta. Muzułmanie powiększyli dzieło zniszczenia, a potem i czas działał destrukcyjnie, tak że krzyżowcy, gdy przybyli na to miejsce, znaleźli je w ruinie z wyjątkiem piętrowej kaplicy Wieczernika. Krzyżowcy zbudowali na Syjonie wspaniałą świątynię, która miała trzy nawy. Nawa północna poświęcona była Zaśnięciu Matki Bożej. Z południowej nawy przechodziło się do górnej kaplicy, poświęconej upamiętnieniu ustanowienia Eucharystii i Zesłania Ducha Świętego. Stąd schodziło się do kaplicy dolnej, upamiętniającej umycie nóg uczniom i ukazanie się im Zmartwychwstałego.
Po zdobyciu Jerozolimy przez Saladyna w 1187 roku, Syryjczycy, płacący Saracenom daninę, mogli opiekować się sanktuarium, w którym także sprawowano kult. Aż do czternastego wieku trwał jednak samoczynny proces erozji i świątynia rozsypała się niemal całkowicie. Przyczyniło się do tego także zdewastowanie tego miejsca na rozkaz sułtana Damaszku, Melek el-Moaddama w 1219 roku. Pozostałości udało się królowi Robertowi z Neapolu i jego żonie, Sancji wykupić od sułtana Egiptu za dużą sumę pieniędzy. Królowa Sancja podarowała to franciszkanom i kazała w roku 1335 zbudować klasztor. Z tego czasu pochodzi oglądana dziś średniowieczna sala Wieczernika.
Niedługo trwało spokojne posiadanie Wieczernika. Już w XII wieku tradycja żydowska, powołując się na rabina Beniamina z Tudeli głosiła, że w tym miejscu odkryto grób Dawida. Żydzi i muzułmanie, opierając się na tej tradycji, już w piętnastym wieku usiłowali odebrać franciszkanom Wieczernik. W roku 1429 Żydzi przekupują władze i organizują swoją synagogę z domniemanym grobem Dawida. Natomiast w połowie szesnastego wieku muzułmanie w pełni osiągnęli swój cel. Franciszkanie musieli opuścić kościół i klasztor, a Wieczernik zamieniono na meczet proroka Dawida. Ani chrześcijanie, ani Żydzi nie mieli tu wstępu. Dopiero od ubiegłego wieku można było zwiedzać salę na górze, zbudowaną w XIV wieku, w stylu gotyckim o wymiarach 15,30 m na 9,40 m, nie sprawuje się tam jednak żadnej liturgii.
W roku 1928 salę tę zamieniono na meczet i znów chrześcijanie nie mieli tam wstępu, administracja izraelska po uzyskaniu panowania nad tym miejscem, dopuszcza pielgrzymów do sali Wieczernika, która napawa smutkiem ze względu na swój jedynie muzealny charakter. Poniżej znajduje się synagoga z symbolicznym grobem Dawida, jest to ośrodek izraelskiego kultu narodowego.
W roku 1936 franciszkanie mogli wrócić na Syjon i odbudować swój klasztor. Zbudowali oni naprzeciw sali Wieczernika mały kościół, noszący nazwę „ad Coenaculum” czyli, „przy Wieczerniku”. W czasie walk w 1948 roku klasztor został uszkodzony i do 1960 roku franciszkanie nie mogli w nim przebywać. Po roku 1967 siedziba Franciszkańskiej Kustodii Ziemi Świętej w tym miejscu została całkowicie odrestaurowana. Niewielka kaplica „ad Coenaculum” jest miejscem kultu w pobliżu samego Wieczernika i podtrzymuje tradycję, „Matki wszystkich kościołów”. Za bardzo małym, kamiennym ołtarzem soborowym znajduje się wykonane z metalu przedstawienie Ostatniej Wieczerzy. Tu można prawdziwie stąpać po śladach Jezusa i uczestniczyć w uobecnieniu misterium, które dokonało się w czasie Ostatniej Wieczerzy.
źródło: „W Ojczyźnie Chrystusa”
Warto przeczytać
wieczernik-miejsce-odarte-z-chrzescijanskich-symboli
