„Pan, Bóg twój, wprowadzi cię do ziemi pięknej, ziemi obfitującej w potoki, źródła i strumienie, które tryskają w dolinie oraz na górze do ziemi pszenicy, jęczmienia, winorośli, drzewa figowego i granatowego do ziemi oliwek, oliwy i miodu – do ziemi, gdzie nie odczuwając niedostatku, nasycisz się chlebem, gdzie ci niczego nie za braknie do ziemi, której kamienie zawierają żelazo, a z jej gór wydobywa się miedź. Najesz się, nasycisz i będziesz błogosławił Pana, Boga twego” (Pwt 8,7-10)
Ziemia Święta jest ziemią spotkania w wielorakich aspektach tego określenia. Wędrówka do Izraela może być okazją do spotkania się z różnymi religiami. Tu bowiem istnieje szczególna sposobność przyglądnięcia się różnym formom religii, które niezwykle silnie związane są z tą ziemią. Do tej ziemi powracały myśli Żydów z diaspory, tu płakali przy ruinach świątyni i tu zbierali swoje religijne tradycje. Tu później zakładali liczne i sławne synagogi, których pozostałości można oglądać do dziś.
Chrześcijaństwo szuka tu swoich korzeni, zdążając do pustego Grobu Chrystusa, a także do wielu miejsc związanych z Jego życiem (Betlejem, Nazaret, Jezioro Genezaret, Kafarnaum, Betania, Getsemani, Kalwaria, Góra Oliwna i inne). Tu także znajduje się Wieczernik, przy którym zbierał się pierwszy Kościół w Jerozolimie. To chrześcijaństwo rozbite dziś na wiele wyznań, roztacza przed obserwatorem całą gamę przeróżnych rytów, nabożeństw i strojów liturgicznych.
Muzułmanie, którzy opanowali najświętsze miejsce Izraela i na nim zbudowali swoje meczety, miejsce to uznają za trzecie miejsce pod względem ważności dla swojej religii po Mekce i Medynie. Tu najdalej od tamtych miejsc („al-Aqsa”) miał przebywać Mahomet i stąd miał zostać zabrany do nieba, czego ślady pokazuje się w Meczecie Skały.
Przez całą historię Kościoła tu płynął nieprzerwany strumień pielgrzymów, zarówno w czasach pomyślnych, jak i w okresach prześladowań. Pielgrzymi wszystkich czasów pozostawiali tu ślady swojej obecności, świadectwo wiary i religijnego zaangażowania.
Dlatego pielgrzym naszych czasów stanowi ogniwo w tym wielowiekowym łańcuchu. Nie może wyobcować się z całej historii i powinien swoją postawą podjąć odpowiedzialność za to całe dziedzictwo, w ramach którego przybywa, aby tę ziemię nawiedzić.
Pielgrzym udający się do Ziemi Świętej i do jej centralnego punktu, jakim jest Jerozolima, pragnie przede wszystkim spotkać się z Chrystusem. Jest to przecież Jego Ziemia, kraj Jego narodzin, wędrówek, nauczania, męki, śmierci i zmartwychwstania. Wiele nawiedzanych miejsc bezpośrednio wiąże się z wymienionymi wydarzeniami życia Jezusa i dlatego Ziemia Święta nazwana została „piątą Ewangelią”. Jak w czterech Ewangeliach odnajdujemy świadectwa mówiące o dziele Chrystusa, tak ta Ziemia niesłychanie sugestywnie przemawia do pielgrzymów, nadając wyrazistości i plastyczności opisom ewangelicznym.
Spotkaniem z Chrystusem na tej Ziemi jest także wszystko to, co odbywało się na niej po wniebowstąpieniu Jezusa. Tu bowiem zostały Jego ślady, ku którym biegły nie tylko myśli tych, którzy w Niego uwierzyli, ale także kierowały się ich kroki. Idąc za niezliczonymi pielgrzymami, którzy przez dwadzieścia wieków przeszli przez tę Ziemię, spotykamy się z ich wiarą w Chrystusa, spotykamy świadectwo ich wysiłków, aby dotrzeć do autentycznych miejsc Jezusowego przebywania. Bez tych świadectw, często wyrażających się potężnymi budowlami, których resztki odnajdujemy, nie moglibyśmy dziś po tylu kataklizmach i prześladowaniach zacierających ślady Chrystusa, odnaleźć wielu miejsc świętych, które dzięki tym świadkom prowadzą nas na spotkanie z Chrystusem.
Spotkanie z Chrystusem, o którym mówimy, nie może pozostać jedynie teoretycznym poznaniem, ono z natury swojej musi być spotkaniem zbawczym, dzięki któremu wchodzi się w nowy i głębszy związek z Bogiem. Dlatego pielgrzym na każdym miejscu, nawiedzanym w Ziemi Świętej, pada na kolana, aby się modlić. W postawie modlitewnej dokonuje się właściwe dla pielgrzymowania poznanie tej Ziemi. Przyjmując inną postawę można wiele zobaczyć, wiele się nauczyć i ubogacić różnymi przeżyciami, ale nie można spełnić podstawowego celu pielgrzymki. Cel ten wymaga nie tylko zewnętrznej postawy modlitewnej, nie wystarczy padać na kolana, a nawet całować szczególnie upamiętnione miejsca Jezusowego narodzenia, skały w Getsemani i na Kalwarii, kamienia namaszczenia, miejsca złożenia w grobie, czy kamienia na Górze Oliwnej, który tradycja wiąże z miejscem, z którego Chrystus uniósł się do nieba. Potrzeba spotkania z Chrystusem w głębi własnego jestestwa, przemiany wewnętrznej, którą nazywamy nawróceniem. Spotkanie z Bogiem musi przemienić człowieka, a pielgrzymowanie do Ziemi Świętej jest takim szczególnym spotkaniem i szansą, jakiej nie można zmarnować.
Celem pielgrzymki do Ziemi Świętej jest spotkanie z Chrystusem, ale równocześnie jest to spotkanie z Kościołem, do początków którego przychodzimy. Tu bowiem żył najpierw lud Starego Przymierza, który był zapowiedzią i typicznym wyobrażeniem ludu nowego, powołanego przez Chrystusa. Zbliżając się do miejsc naznaczonych tamtą historią i odnajdując na nich ślady starotestamentalnych instytucji, możemy poznać prehistorię Kościoła. Pielgrzym, który przybywa do Ziemi Świętej, przede wszystkim spotyka się z obecnością świata żydowskiego i muzułmańskiego. Przejawy tej obecności są bardzo wyraźne i prowokują, aby zwrócić na nie baczną uwagę. Przede wszystkim trzeba uszanować to wszystko. Nigdy nie można lekceważąco odnosić się do przejawów innych religii, bo jeśli nie posiadają tego wszystkiego, co posiadamy w chrześcijaństwie, to jednak w jakiś sposób uczestniczą w prawdzie i świętości Boga. Nasz wzajemny szacunek może stać się pomostem, który zjednoczy wszystkich wyznawców Jedynego Boga, którego dziś nazywamy Trójcą, Jahwe i Allachem.
„Uradowałem się, gdy mi powiedziano:
«Pójdziemy do domu Pańskiego»
Już stoją nasze nogi w twych bramach, o Jeruzalem,
Jeruzalem wzniesione jako miasto gęsto i ściśle zabudowane.
Tam wstępują pokolenia, pokolenia Pańskie,
według prawa Izraela, aby wielbić imię Pańskie.
Tam ustawiono trony sędziowskie, trony domu Dawida.
Proście o pokój dla Jeruzalem,
niech zażywają pokoju ci, którzy ciebie miłują!
Niech pokój będzie w twoich murach,
a bezpieczeństwo w twych pałacach!
Przez wzgląd na moich braci i przyjaciół
będę mówił: «Pokój w tobie!»
Przez wzgląd na dom Pana, Boga naszego,
będę się modlił o dobro dla ciebie”.
(Ps 122, 1-9)
