O narodzinach Maryi nie znajdujemy żadnej wzmianki w Piśmie Świętym, natomiast wczesna tradycja chrześcijańska na ten temat została przekazana w ewangeliach apokryficznych. Dowiadujemy się, że rodzice Maryi, Joachim i Anna przez długi czas nie mieli potomstwa, gdy z tego powodu Joachima spotkało upokorzenie w czasie składania ofiar w świątyni, udał się na pustynię i tam pościł. W tym samym czasie Anna w domu opłakiwała swoją bezdzietność. Oboje zostali cudownie pouczeni o wysłuchaniu swych modlitw, a Anna urodziła dziewczynkę, której nadano imię Maryja.
Z opowiadania „Protoewangelii Jakuba” można wywnioskować, że narodzenie Maryi. nastąpiło w pobliżu świątyni jerozolimskiej. Na tej podstawie od V wieku istniała tradycja w Jerozolimie, że dom narodzin Maryi znajdował się przy Sadzawce Owczej. Tam też już w owym czasie pielgrzymi odwiedzali kościół Paralityka i Najświętszej Maryi Panny „tam, gdzie się narodziła”. W dniu 8 września obchodzono rocznicę poświęcenia tego kościoła i ta data została przyjęta w całym Kościele za dzień narodzenia Maryi.
Kościół upamiętniający miejsce narodzenia Maryi uległ w ciągu wieków zniszczeniu, podobnie jak wiele zabytków w Ziemi Świętej często najeżdżanej przez wrogów, a ostatecznie zajętej przez muzułmanów. Kiedy krzyżowcy opanowali Jerozolimę, zbudowali na tym miejscu potężną świątynię, która przetrwała do naszych czasów, choć przechodziła różne koleje losu. Nosi ona nazwę bazyliki św. Anny. Początkowo przy kościele istniał klasztor mniszek, do którego wstąpiły również przedstawicielki panującej w Jerozolimie dynastii.
W roku 1192 kościół został przekształcony na szkołę koraniczną. Miejsce mniszek zajęli młodzi muzułmanie, uczący się interpretacji Koranu, świętej księgi mahometan. W tym czasie jednak nadal pod budynkiem istniała grota uważana za miejsce narodzenia Maryi, do której chrześcijanie dostawali się spuszczając na linie przez okno. Wyprawa taka połączona była z olbrzymim niebezpieczeństwem i często kończyła się śmiercią męczeńską. Niewiele się zmieniło w XV wieku, kiedy franciszkanie uzyskali od sułtana pozwolenie na odprawianie w grocie Mszy świętej dwa razy w roku, 8 września i 8 grudnia.
Po wojnie krymskiej w 1856 roku Francja jako zdobycz wojenną wymusiła na Turcji niektóre miejsca w Jerozolimie, między innymi kościół św. Anny, który znów odzyskał pierwotne przeznaczenie. Reliktem władania kościołem przez muzułmanów jest arabski napis nad wejściem głównym i wieża, która swym kształtem przypomina minaret. Sam kościół został odrestaurowany i w roku 1878 przekazany Ojcom Białym, którzy tu stworzyli bazę dla misjonarzy udających się do Afryki.
W połowie XX wieku przywrócono pierwotny kształt świątyni, która pozbawiona jest jakiejkolwiek dekoracji, natomiast wyróżnia ją wspaniała akustyka i pieśni maryjne śpiewane przez pielgrzymów brzmią tu z ogromną mocą. Do wielu kolei losu trzeba jeszcze dodać poważne uszkodzenia gmachu w czasie tak zwanej „wojny sześciodniowej” w roku 1967, gdy cała Jerozolima została włączona pod władzę Izraela. W następnych latach bazylikę dobudowano i w roku 1971 znów została oddana dla potrzeb kultu.
Bazylika składa się z trzech naw, a w centrum nawy południowej znajduje się zejście do krypty obejmującej grotę narodzenia Matki Zbawiciela. Obecnie pielgrzymi, już bez narażania życia, mogą wejść do krypty schodami, z których widać historyczne okno, będące przez wiele wieków jedyną, ale równocześnie, niezwykle niebezpieczną drogą do świętego miejsca, przy którym oddaje się cześć tajemnicy narodzin Maryi. W krypcie przechowuje się Najświętszy Sakrament, prawdziwe Ciało Jezusa, zrodzonego z Maryi, która w tym miejscu przyszła na świat. W nawie północnej znajduje się dużej wielkości biała figura św. Anny, obok której stoi jej córka, Maryja, jako młoda dziewczynka.
W pobliżu kościoła św. Anny znajdują się rozległe wykopaliska archeologiczne, sięgające do Betesdy czyli Sadzawki Owczej, o której czytamy w Ewangelii św. Jana i nad którą Jezus uzdrowił paralityka, czekającego na uzdrowienie trzydzieści osiem lat. Nad sadzawką w ciągu wieków powstało wiele zabudowań, których pozostałości stanowią skansen archeologiczny, odkrywający kolejne epoki od czasów starożytnych aż do średniowiecza
źródło: „W Ojczyźnie Chrystusa”
Media