The National Shrine of Our Lady of Mellieħa
Nad Zatoką św. Pawła w Mellieha na Malcie jest najstarsze sanktuarium maryjne. W kamiennym kościele na ścianie znajduje się cudowny wizerunek Maryi z Dzieciątkiem. Jego początek sięga jeszcze czasów Apostołów. W 60 roku statek przewożący więźniów rozbił się u wybrzeży Malty. Na statku był też apostoł Paweł. Rozbitkowie dotarli na wyspę, zwaną dziś wyspą św. Pawła. Podobno Apostoł przez trzy miesiące ukrywał się w grocie w Mellieha.
Pielgrzymują tu przede wszystkim matki, prosząc o zdrowie dla chorych niemowląt. Na ścianach groty wiszą ubranka uzdrowionych cudownie dzieci.
Jan Paweł II był na Malcie po raz pierwszy w 1990 roku. Odwiedził wtedy sanktuarium maryjne w Mellieha.
Matka Boża z Mellieħy
Poniżej, na zboczu skały znajduje się Sanktuarium Maryjne, do którego schodzi się po kamiennych schodach. To kolejna świątynia oraz stary klasztor z obszernym prostokątnym dziedzińcem na który wchodzi się przez ozdobną bramę lub od strony wyższej części wzgórza. Ze znajdujących się na tym dziedzińcu od strony morza arkad roztacza się przepiękny widok na zatokę i okoliczne miejscowości – aż po sąsiednie wyspy: Comino i Gozo. Na bocznych ścianach dziedzińca umieszczono jednolite, duże tablice z białego marmuru, z wykutymi na nich tekstami modlitwy do Matki Bożej z Mellieħy w kilku językach, w tym polskim.
Grota Matki Boskiej
Najważniejszym miejscem kultu maryjnego jest tu Grota Madonny. Nazywana The Grotto of Our Lady, ewentualnie of the Madonna. Ta naturalna grota związana jest z chrześcijaństwem od jego zarania. Według przekazów miał ją odwiedzić apostoł Paweł, gdy przebywał na Malcie w roku 60–tym po rozbiciu się o pobliskie skały statku, którym płynął z Palestyny do Rzymu. Zaś największą tutejszą świętość, fresk – obraz Madonny, namalować miał rzekomo, w tym samym roku, apostoł Łukasz. Uznawany on jest za najstarszy poświęcony jej obraz na wyspach maltańskich.Z faktów historycznych warto przytoczyć, że grota ta w V wieku była pod opieka zakonu augustianów i została w 409 roku konsekrowana przez grupę biskupów jako kościół. Zaś w roku 1091 z inicjatywy hrabiego Rogera stała się miejscem kultu maryjnego, które było odwiedzane i dotowane przez biskupa oraz wielkiego mistrza zakonu joannitów. Z innych ważnych dla tego miejsca dat odnotuję jeszcze, że w roku 1747 Sanktuarium konsekrował biskup Alpheran de Bussan. W 1960 roku papież Jan XXIII stwierdził, że jest ono jednym z najważniejszych na świecie. Zaś 26 maja 1990 roku odwiedził je i modlił się w nim papież Jan Paweł II. O czym przypomina duża, poświęcona tej wizycie wystawa.
Cudowne źródełko
Po wejściu do Groty Madonny znajdujemy się najpierw w przedsionku. Jest w nim źródło wody o podobno cudownych właściwościach. Na lewej ścianie zaś kilkanaście obrazów przedstawiających burzę morską i katastrofę statk, którym płynął apostoł Paweł. A wśród nich kopia słynnego, cudownego obrazu – fresku Madonny z Dzieciątkiem namalowana przez prof. Calila w 1899 roku. W przedsionku kaplicy maryjnej jedna ze ścian wypełniona jest różnego rodzaju protezami, butami, gipsowymi opatrunkami i innymi wotami, które pozostawili „cudownie” uzdrowieni pielgrzymi.
Dzieło świętego Łukasza
W niewielkiej kaplicy, w barokowym ołtarzu centralne miejsce zajmuje będący przedmiotem szczególnego kultu wspomniany obraz – fresk Madonny z Dzieciątkiem. Po bokach ołtarza wiszą duże obrazy o tematyce biblijnej, stoją też dwa marmurowe posągi świętych. Sklepienie pokrywają stare freski. Z kaplicy przechodzi się do zbudowanej znacznie później kościelnej nawy.
Obok niej, w długim i wąskim korytarzu eksponowane są w gablotach i na ścianach pamiątki, przede wszystkim zdjęcia, z pobytu w tym sanktuarium papieża Jana Pawła II. Jest wśród nich także sporych rozmiarów ceramiczna tablica z papieskim herbem i tekstem w języku maltańskim.