Jednym z największych odkryć archeologicznych dwudziestego wieku było odnalezienie licznych manuskryptów ukrytych w grotach nad Morzem Martwym w okolicy miejsca zwanego przez Arabów Qumran. Historia odkryć rozpoczęła się w roku 1947 od przypadkowego znalezienia przez Beduinów dzbanów z zapisanymi papirusami w jednej z grot tego terenu. Dalsze poszukiwania, prowadzone konkurencyjnie przez żądnych zysku Beduinów i ekspedycje naukowe doprowadziły do odkrycia bardzo licznej kolekcji rękopisów, które okazały się bezcenne dla naukowego badania judaizmu i początków chrześcijaństwa w I wieku po Chrystusie. Wywołały one i wywołują nadal liczne kontrowersje, dotyczące praw majątkowych, a przede wszystkim wniosków, jakie na ich podstawie zostały wyciągnięte. Oprócz grot z ukrytymi w nich rękopisami odkryto również w bezpośrednim sąsiedztwie Morza Martwego ruiny osiedla, które o de Vaux, dominikanin, pracujący we Francuskiej Szkole Biblijnej i Archeologicznej w Jerozolimie, określił jako klasztor esseńczyków, którzy w tym miejscu mieli przepisywać rękopisy, a przed inwazją Rzymian ukryli je w grotach. Rękopisy zostały umieszczone w muzeach, a ruiny osiedla stanowią jedną z turystycznych atrakcji nad Morzem Martwym.
źródło: „W Ojczyźnie Chrystusa”
