Sanktuarium
Matka Boża Fatimska jest patronką parafii w Borkach i Sanktuarium. Być może kościół nie zyskałby na znaczeniu, gdyby nie zbieg wydarzeń w ciągu jednego dnia – ważnego dla mieszkańców. Od 13 maja 1981 r. można mówić o początku kultu maryjnego. Przybrał na mocy po sprowadzeniu cudownej figury Matki Bożej Fatimskiej, będącej podarunkiem od samego Ojca Świętego Jana Pawła II.
Kult maryjny stale się rozwija. Raz, że do sanktuarium przybywają liczne pielgrzymki, które zmierzają do Częstochowy, a dwa – mieszkańcy ciągle pamiętają o wydarzeniach związanych z figurą Matki Bożej.
Apogeum przypadło w momencie, kiedy do parafii trafiła kopia figury fatimskiej. Borki – jako jeden z nielicznych ośrodków kultu Fatimskiej Pani organizuje Dni Fatimskie, czyli uroczystości ku czci Matki Bożej Fatimskiej, które odbywają się każdego 13. dnia miesiąca. Od maja do października odbywają się dodatkowo procesje do kapliczek Różańcowych wokół kościoła.
Parafia w Borkach powstała stosunkowo niedawno, bo w 1981 r. Wcześniej wschodziła w skład większej, w Szczucinie, lecz właśnie ze względu na jej wielki obszar postanowiono z jednej dużej stworzyć kilka mniejszych. Poza Borkami, do nowej parafii przynależą jeszcze trzy inne wioski. W tym samym roku rozpoczęto prace nad budową nowej świątyni. Kościół miał przejąć wezwanie po kapliczce stojącej nieopodal – Matki Bożej Fatimskiej. Uroczysta msza św. w nowej parafii miała się odbyć 13 maja – dzień, w którym Matka Boża Fatimska objawiła się pierwszy raz. Budowa kościoła trwała przeszło dziesięć lat. Budowla ta jest dwukondygnacyjna, a układ stanowią kolejno trójkątne segmenty. Nad wejściem do świątyni znajdują się freski przedstawiające Ojca Świętego Jana Pawła II, który błogosławi parafii i świątyni. Wnętrze jest trójnawowe z poprzecznym transeptem. Nad ołtarzem znajduje się figurka patronki kościoła, Matka Boża Fatimska.
Jako że uroczysta msza w nowej parafii zbiegła się z tragicznym wydarzeniem na pl. Świętego Piotra w Rzymie, a wszystko miało miejsce w dniu, w którym w 1917 r. Matka Boża Fatimska pierwszy raz się objawiła – tutejszy kościół szybko okrzyknięto mianem Sanktuarium.
Historia parafii
W skład parafii utworzonej dekretem Ks. Biskupa Ordynariusza Jerzego Ablewicza z dnia 08.09.1981 roku weszły cztery wioski: Borki, Maniów, Wola Szczucińska oraz Załuże. Wcześniej wioski te należały do parafii Szczucin i kościoła odległego nawet 5 km – do 8 km. W Borkach niedzielna Msza św. była odprawiana w przydrożnej kapliczce z kamienia i cegły z ołtarzykiem Matki Bożej Różańcowej mieszczącej tylko celebransa, wierni natomiast podczas Mszy św. stali pod gołym niebem.
W związku z tym, gorącym pragnieniem ś.p. Ks. Prałata Dziekana i Proboszcza Mariana Bracha było wybudowanie świątyni z prawdziwego zdarzenia dla tutejszej rolniczej i chłopo-rolniczej części parafii. Po długotrwałych, żmudnych staraniach u ówczesnych władz ostatecznie zezwolenie na budowę kościoła otrzymał dopiero Ks. Stanisław Saletnik, jego następca. Należy jednak z całą stanowczością podkreślić, że powstanie parafii Borki to nade wszystko owoc ogromnego poświęcenia, kapłańskiego oddania i cierpienia Ks. Prałata Mariana Bracha. Sprawę budowy zlecono seniorowi wikariuszy – Ks. Stanisławowi Kempie.
W dniu 13-go maja 1981 roku odbyła się uroczystość poświęcenia placu pod budowę kościoła parafialnego w Borkach. Licznie zgromadzony lud oczekiwał przybycia Ks. Bpa Jerzego Ablewicza i wtedy cały chrześcijański świat obiegła bolesna wieść o zamachu na papieża Jana Pawła II na placu św. Piotra.
Radosna uroczystość w Borkach przemieniła się w gorącą modlitwę błagalną o ocalenie życia Ojca św. To właśnie wtedy, na miejscu budowy w sercu kapłanów zgromadzonych pod przewodnictwem Ks. Bpa Ordynariusza zrodziła się myśl, by budowany kościół pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej był wznoszony jako pomnik – wotum wdzięczności za ocalenie życia Jana Pawła II. Myśl tę zaaprobował Ks. Bp. Ordynariusz i poinformował o tym Ojca świętego. Swoją wdzięczność za modlitwy i troskę o jego osobę Ojciec św. wyraził w 1982 roku, ofiarując na ręce Ks. Bpa dla wznoszonego kościoła parafialnego w Borkach, poświęconą przez siebie figurę Matki Bożej Fatimskiej.
Po niezbędnych przygotowaniach, dnia 15-tego maja 1983 r. w uroczystej procesji została wprowadzona do budującego się kościoła figura Matki Bożej Fatimskiej – osobisty dar Ojca św. Ta podniosła uroczystość zgromadziła Księży Biskupów, duchowieństwo i liczne rzesze wiernych z parafii i okolic, którzy przybyli na powitanie Fatimskiej Pani.
W tym uroczystym dniu obiegła okolicę jakże smutna wiadomość o tragicznej śmierci trzech młodych chłopców w nurtach Wisły. Wszyscy byli ministrantami, a dwóch z nich niosło otrzymaną od Papieża figurę Matki Bożej Fatimskiej podczas jej intronizacji do kościoła. Jeden z nich miał na imię Karol. Niektórzy z parafian próbują łączyć to zdarzenie z trójką fatimskich dzieci oraz z osobą Ojca Świętego.
Dla upamiętnienia zamachu na placu Św. Piotra, każdego 13-tego dnia miesiąca, wierni parafii i liczni pielgrzymi gromadzą się u stóp Fatimskiej Pani, która obsypuje licznymi łaskami swoje dzieci. Ich udział w nabożeństwie tego dnia, to jakby duchowy kwiat złożony najlepszej z Matek, w którym kryje się miłość i wdzięczność, a nade wszystko odpowiedź na Jej wezwanie do modlitwy różańcowej i pokuty.
Tradycyjnie już gromadzą się tu rolnicy, strażacy, dzieci I – komunijne, młodzież przyjmująca sakrament Bierzmowania, chorzy, małżonkowie oraz wszyscy kochający Matkę Bożą i Ojca św, aby rozważać orędzie fatimskie.
10 maja 1993 r. z Watykanu pod adresem księdza biskupa Józefa Życinskiego nadszedł list od kardynała Angelo Sodano, w którym czytamy m.in.: „Jego Świątobliwość Jan Paweł II przesyła na ręce księdza biskupa Ordynariusza wyrazy duchowej łączności z całą Parafią Borki, zebraną w dniu 13 maja br. na uroczystości tytułu kościoła wotum wdzięczności za ocalenie życia Papieża. Jest więc ta świątynia w sposób szczególny związana z osobą Ojca św. Tu wznosiły się ku Miłosiernemu Bogu pierwsze modlitwy błagalne o ocalenie życia Papieża… Ojciec święty oddaje w opiekę Matki Bożej Fatimskiej całą parafię Borki, prosząc Ją, aby wypraszała u Swego Syna potrzebne łaski budowania żywego Kościoła w sercach ludzkich. Księdzu Proboszczowi, wszystkim, którzy przyczynili się do wzniesienia tej świątyni wotum i całej parafii, Ojciec święty z serca udziela swego błogosławieństwa”.
Sercem w tutejszym sanktuarium jest drewniana figurka Matki Bożej Fatimskiej. Nie jest to byle jaka figurka, bowiem została specjalnie sprowadzona z Rzymu. Był to jeden z prezentów, jakie otrzymał papież Jan Paweł II po zamachu na jego życie 13 maja 1981 r. Wizerunek modlącej się Maryi posiada bogate walory artystyczne. Dodatkowo na rękach Przenajświętszej Panienki wisi złoty różaniec, który również był podarunkiem od Papieża-Polaka. Był to ten sam różaniec, który zdobił figurę w Fatimie.
Intronizacja figury w Borkach odbyła się 15 maja 1983 r., w czasie kiedy cała Polska szykowała się na kolejną pielgrzymkę Ojca Świętego do kraju.
