Pasmo górskie Karmelu
Łańcuch Karmelu ciągnie się z północnego zachodu na południowy wschód na długości ok. 25 km, szerokości od 6-8 km i wysokości 546 m nad poziom morza. Na krańcu północno-zachodnim, wbija się klinem w morze, tworząc cypel. Na południowym wschodzie jego ostatni szczyt Al-Muhraqa, i się ponad równinę Ezdrelon. Karmel po hebrajsku znaczy, ogród Boży lub winnica Boża. Nazwa ta w pełni oddaje specyfikę tego przepięknego i nadzwyczaj urodzajnego miejsca, które ze względu na swoje wzniesienie i nadmorskie położenie częściej zraszane jest deszczami, cieszy zielenią różnorodnej roślinności i ubogaca owocami swoich plonów.
Góra Karmel od pradawnych czasów była miejscem przebywania człowieka. Przed przybyciem Izraelitów do Kanaanu, jego mieszkańcy oddawali tu cześć Baalowi, religia Izraela piękno i płodność Karmelu wiązała z dobrocią Jahwe, w późniejszych zaś czasach, gdy ziemie te opanowali Grecy nazwali Karmel „Górą Zeusa”. Dla wszystkich więc Karmel był górą święta i to przekonanie trwało nieprzerwanie przez całe wieki.
Góra Karmel w Starym Testamencie
Stary Testament nawiązuje do geograficznego położenia Karmelu. Góra, dochodząca do samego morza, wznosząca się na równinie Ezdrelon, otoczonej górami, jest rękojmią istnienia i przybycia Boga Jahwe na sąd nad narodami (Jr 46,18). W Starym Testamencie jest jednak Karmel przede wszystkim symbolem piękna i płodności. Dla tego w opisie piękna Oblubienicy z Pieśni nad Pieśniami znajdujemy wspomnienie Karmelu: Głowa twa [wznosi się] nad tobą jak Karmel (Pnp 7,6), i pojawia się on także w Izajaszowej zapowiedzi wybawienia Izraela (Iz 35, 1-2)
Piękno i bogactwo w Piśmie Świętym ma sens tylko wtedy, gdy harmonizuje z duchowym wyposażeniem człowieka. Dlatego góra Karmel wybrana i ozdobiona przez Boga staje się w dziejach zbawienia miejscem zmagania i decyzji, w której człowiek ma jednoznacznie opowiedzieć się za Bogiem. Pasmo Karmelu i znajdująca się w pobliża dolina rzeki Kiszon są według przekazu Księgi Królewskiej oraz tradycji miejscem działalności Eliasza, a także przebywania jego ucznia i następcy, Elizeusza. Tradycja zwłaszcza wiele grot znajdujących się w tym terenie identyfikuje z pobytem w nich Eliasza, natomiast sąd Boży, na który Eliasz wezwał proroków Baala miał mieć miejsce na południowo-wschodnim krańcu pasma górskiego, w miejscu, które zwane jest Al-Muhraqa (po arabsku: ofiara”) (1 Krl 18,19-40).
W Nowym Testamencie góra Karmel nie została wymieniona ale od początków chrześcijaństwa w licznych grotach tego górskiego pasma przebywali anachoreci (pustelnicy), którzy prowadzili życie modlitwy i przebywania z Bogiem w samotności, na wzór proroka Eliasza i Jana Chrzciciela. Nawiązując do tego ruchu pustelniczego związanego z Karmelem i duchowego dziedzictwa Eliasza, w czasach krzyżowców na początku XIII wieku, został tu założony zakon karmelitański jako zakon maryjny. Tradycja bowiem nadała maryjną i symboliczną interpretację opisanej powyżej wizji, widząc w ukazaniu się obłoku, zwiastującego nadejście upragnionego deszczu, obraz Maryi, której pojawienie się na ziemi było zapowiedzią przyjścia Jezusa Chrystusa Odkupiciela, jedynego Zbawiciela świata.
Klasztor Karmelitów i Kościół Stella Maris na Górze Karmel
Góra Karmel, na której Eliasz zobaczył obłok symbolizujący Maryję, stała się górą maryjną i związała z maryjną duchowością karmelitańską.
Po klęsce krzyżowców w roku 1291 klasztor karmelitański na Karmelu został zburzony, a wielu zakonników zginęło jako męczennicy za wiarę. Do roku 1634 karmelici nie mogli przebywać na górze, od której wzięli początek, ale symbolika tej góry zawsze pozostała obecna w ich duchowości. W szczególny sposób odgrywa ona rol w mistycznych dziełach św. Teresy z Avila, św. Jana od Krzyża i wielu innych przedstawicieli Zakonu Matki Bożej z Góry Karmel.
Nad morzem wznosi się masywny jak forteca klasztor karmelitów zwany ,,Stella Maris” (Gwiazda Morza). Klasztor stanowi duży czworobok z kościołem w środku. Powstał on w latach 1827-1836 na miejscu poprzedniego, zniszczonego przez paszę Akki w odwet za otwarcie klasztoru dla żołnierzy Napoleona, rannych pod murami Akki. Wtedy wymordowano wszystkich rannych żołnierzy oraz zakonników. Przed wejściem do kościoła pomnik w kształcie piramidy przypomina ofiary tego okrutnego mordu. W prezbiterium pięknego sanktuarium znajduje się grota, w której według tradycji miał przebywać prorok Eliasz, a nad nią z głównego ołtarza króluje Matka Boża Karmelu, której figura wykonana jest z drewna cedrowego, a głowa z porcelany.
Kościół zdobią wspaniałe malowidła, zwłaszcza na kopule, nawiązujące do proroków Eliasza i Elizeusza, Świętej Rodziny, która według tradycji miała przez Karmel powracać z Egiptu do Nazaretu, oraz dziejów zakonu karmelitańskiego. Wielkie tablice w nawie głównej przedstawiają symbolicznie postacie świętych karmelitańskich: św. Jana od Krzyża, św. Teresę z Avila, św. Teresę Benedyktę od Krzyża (Edytę Stein) oraz bł. Marię od Jezusa Ukrzyżowanego, Arabkę z Galilei.
Obok klasztoru karmelitańskiego znajduje się latarnia morska, a przed nią na wysokim postumencie stoi figura Matki Bożej Patronki Chile. Z położonego nieopodal tarasu można podziwiać panoramę Hajfy oraz Zatokę Hajfy, po drugiej stronie przy dobrej widoczności widać Akko.
źródło: „W Ojczyźnie Chrystusa”
